Agent Orange


Deel 3 van de 6 geplande delen van Agent Orange is uit. De stripreeks verhaalt op een ietwat satirische manier het vuil verleden van Prins Bernhard I. Over de stijl valt niets aan te merken: de hedendaagse klare lijn van Varekamp is niet alleen helder en evenwichtig maar past bijzonder bij de jaren '20 t.e.m. '60, al dan niet op ironische manier.

Bij wijze van smaakmaker volgen hier didactische troeven en nadelen van deel 1. Zo zal men vlug opmerken dat alles nogal opsommerig en chronologisch is en dat de beelden vaak onderdanig de nogal belerende teksten volgen. Maar dat hoort in de traditie van de bd à papa die hier ook zijn lading parodie krijgt. Een aangenaam neveneffect is dat de reeks zeer opdeelbaar is en uitvoerig historische inhouden illustreert. In deel 1 lopen twee verhaallijnen erg gescheiden naast mekaar: dat van de opkomst van Hitler en de NSDAP enerzijds en de jeugdjaren van Bernhard anderzijds. Dat laatste verloopt schijnbaar als een reeks luchtige jeugdavonturen. De jonge prins glijdt van prent tot prent al lachend over van een conservatieve, aristocratische opvoeding naar zijn lidmaatschap in de SA en NSDAP. Deze verhaallijn toont mooi aan hoe de Duitse adel na het verdrag van Versailles een ideale voedingsbodem vormde voor het revanchistisch discours van Hitler. Ze toont ook aan hoe onbekommerd en naïef jongelingen in het één en ander kunnen rollen. Dat kan van pas komen om aan zesdejaars het snelle nazificatieproces te doen begrijpen.
De prenten die de opkomst van Hitler vertellen zijn directer bruikbaar in de klas. Indien ze apart worden geschikt vertellen ze met tekst en beeld de belangrijkste momenten uit de opkomst van de NSDAP. Ook de internationale context zoals de economische cirisis na 1929 komt duidelijk aan bod. Op deze verhaallijn kun je interessante oefeningen maken. Zo kunnen de leerlingen bijvoorbeeld uit de strip een tijdstabel distilleren met de belangrijkste feiten voor de persoon van Hitler zelf, voor de NSDAP, voor de nationale context en tenslotte voor het internationaal gebeuren. Kortom, Agent Orange is in zijn geheel niet ideaal voor in de klas, maar je kunt er heel wat uit knippen en herschikken voor didactisch gebruik.

Agent Orange. De jonge jaren van prins Bernhard. (reeds 3 van 6 delen) door Erik Varekamp en Mick Peet bij uitgeverij Van Praag (°2004). Seb Conard